Sinds enkele maanden begeleid ik leidinggevenden, individueel en in groepen, op basis van inzichten die ik in de afgelopen 30 jaar als leidinggevende heb opgedaan, waarvan de laatste 20 jaar als managementtrainer en businesscoach. In de tussenliggende tijd zijn inzichten veranderd. Er zijn andere generaties medewerkers op de werkvloer gekomen en ‘old school’ manieren van leidinggeven zijn sleets geraakt.
Martin Zwilling, oprichter and CEO van het in zuid Arizona gevestigde bedrijf Startup Professionals schrijft er ook over in een artikel op het digitale platform Inc.com. “De dagen van leidinggevenden die uit alle macht de controle willen houden en krampachtig stuur willen blijven houden op hun mensen, zijn geteld. Medewerkers hebben hogere verwachtingen en vooral andere verwachtingen dan de generatie die nu aan het roer van de grote organisaties staan. Zij willen geïnspireerd en gemotiveerd worden en zijn op zoek naar zingeving”. Dat is een andere insteek dan de leidinggevenden uit de generatie X (neem het maar ruim, die van tussen 1955 en 1985). De dertigers van nu vinden andere zaken belangrijk, hebben andere drijfveren, ook zakelijk.
Die drijfveren en zingeving begrijpen is de uitdaging van CEO’s en leidinggevenden in deze tijd. Je zult binnen je organisatie vertrouwen en toewijding van je medewerkers krijgen wanneer zij empathie ervaren. Zij willen zich gehoord voelen in hun behoeftes en gevoelens.
Zwilling beschrijft een voorbeeld van old-school ‘Command and Control’- leadership door Jack Welch als CEO bij General Electric. Hij mat zijn mensen aan de hand van resultaten die behaald werden in het laten groeien van de organisatie. Was je een ‘low performer’ dan werd je zonder enig gevoel van medeleven buiten gemikt. Niet meer van deze tijd lijkt me.
Onlangs zat ik in een Zoom -meeting en leerde Alain Hunkins kennen. Deze in Leiden woonachtige Amerikaan werkte met leiders van zowel grote als kleine bedrijven en weet welke methodieken aanspreken. Die beschrijft hij in zijn nieuwe boek, Cracking the Leadership Code. Ze komen in grote lijnen overeen met de uitgangspunten die ik hanteer en graag met je deel. Het maken van échte verbinding doe je aan de hand van de 8 stappen van Bindkrcht8.
Aansturen vanuit nieuwe gewoontes en ‘verbinden vanuit kracht in plaats vanuit macht’.
1. Luisteren in plaats van praten
Wanneer mensen het gevoel en de ervaring hebben dat er naar hen geluisterd wordt dan wordt dat vaak gezien als een ‘short cut’ naar echte verbinding. Wanneer er verbinding is dan ontstaat toewijding en vertrouwen. Al in 2000 was David Maister co- auteur van het boek The Trusted Advisor.
Als auteur van het boek ‘De 7 eigenschappen van effectief leiderschap’ wijdde Stephen R. Covey een deel van zijn boek aan eigenschap 5. ‘Probeer eerst te begrijpen, daarna pas om begrepen te worden’. De meeste mensen luisteren niet met de bedoeling om te begrijpen maar met de bedoeling om te antwoorden. Die insteek zit het doordacht luisteren in de weg want je bent in je hoofd dan al bezig met het formuleren van een antwoord terwijl de ander nog niet klaar is met uitleggen wat er aan de hand is. Het is een uitdaging, maar start eens met luisteren. Ook handig voor thuis…
2. Een hengel in plaats van vis geven
Om meer betrokkenheid te genereren zou je het als jouw taak als CEO en leidinggevende moeten zien om de nieuwsgierigheid van je mensen te bevorderen, hen uit te dagen. Vraag eens naar het waarom van de dingen. Wat triggert mensen om te doen wat ze doen? (Simon Sinek) Geef niet meteen alle antwoorden maar help je mensen om zelf de oplossing te vinden. Die oplossing zal nooit een één op één- kopie van jouw aanpak zijn. Sta toe dat er een persoonlijke ontdekkingstocht bij je mensen ontstaat, stimuleer hen, laat hen fouten maken -mits die te overzien zijn- en ondersteun wanneer dat gewenst is. Daar kom je achter wanneer je regel 1 toepast. Je zult hierbij af en toe uit je comfort zone moeten stappen maar hé, ook wel eens spannend toch? Ook handig voor thuis…
3. Hard op de taak, zacht op de persoon
De in het intro beschreven ‘old school’ aanpak van Welch hoef niet naar de prullenbak. Natuurlijk moet er geld verdient worden in een organisatie. Er komt echter een dimensie bij. De taak moet helder en leidend zijn. De benadering van medewerkers in je bedrijf moet empathischer. Probeer te begrijpen wat hen drijft (regel 2 toepassen). Zoek contact met mensen in je bedrijf en ga eens in het bedrijfsrestaurant tussen hen in zitten. Verdiep je in hun leefwereld, hun omgeving en gedachtengoed. Kom dichterbij en ben aanspreekbaar. Zeggen dat je deur altijd open staat wil nog niet zeggen dat je mensen dan ook binnen durven komen, je drempel zou wel eens te hoog kunnen zijn.
Denk eens aan docenten vroeger op je school. Welke waren goed en welke niet? Waren het die leraren die zich inleefden in de wereld van leerlingen of waren het leraren die ‘old school’ les bleven geven om er maar vanaf te zijn?
Ook handig voor thuis…
4. Ben duidelijk over jouw doelen
Meer dan eens komt het voor dat leidinggevenden zich niet begrepen voelen door hun medewerkers. Wanneer ik dan vraag naar hun afspraken met hen dan wordt het wel eens stil. Dan zijn er geen gezamenlijke doelen gesteld. Het komt ook voor dat die doelen wél gesteld zijn en dat er toch niet aan verwachtingen wordt voldaan. Wanneer ik dan vraag wát er is gedeeld dan wordt het ook nog wel eens stil. We denken vaak dat we duidelijk zijn maar dat blijkt niet altijd zo te zijn. Ook wanneer je er nu van overtuigd bent dat jouw doelen duidelijk zijn voor je mensen dan daag ik je uit om eens een rondje te lopen en er naar te vragen. Vraag of het duidelijk is wat er van hem of haar verwacht wordt. Je zou wel eens voor een verrassing kunnen komen te staan. Zo’n gesprek wordt een stuk makkelijker wanneer je regel 3 toepast. Ook handig voor thuis…
5. Geen angst voor betere medewerkers
Wanneer je vastloopt met je ideeën dan zou het zomaar kunnen zijn dat juist jij de belemmerende factor bent. (Ook handig voor thuis…) Durf verder te kijken dan je persoonlijke gezichtsveld. Wie heeft gezegd dat jij de enige bent die weet hoe zaken aangepakt moeten worden?
Elon Musk van Tesla wordt beschouwd als een van de meest inspirerende leiders in de technologische industrie. Vooral door zijn onverzadigbare nieuwsgierigheid op het gebied van diverse op technologie gebaseerde gedachtes. Hij verzamelt experts om zich heen en zorgt ervoor dat hij van hen leert. Twee weten meer dan één. Ook handig voor thuis…
6. Ben helder over jouw rol als leider
Stel jezelf open voor nieuwe inzichten, ideeën, gevoelens van anderen en nieuwe ervaringen. Dat begint met openheid naar jezelf toe. Een goede leidinggevende kent vooral zichzelf goed. Ken jezelf en je weet op welke manier je reageert op mensen en situaties. Laat anderen toe om mee te denken (regel 5) en ben tegelijkertijd helder over de koers die jij bedacht hebt (regel 4).
De nieuwe ‘jij’ zal, te zijner tijd, in staat zijn om op de werkelijke behoeftes en krachten van de mensen in je omgeving, in te spelen. Dat zal hun productiviteit en daarmee ook de jouwe vergroten.
Hoewel Jeff Bezos van Amazon zelf bol staat van de goede ideeën is een groot deel van zijn succes te danken aan de inventiviteit van de mensen om hem heen. Wanneer hij het niet eens is met hun insteek dan zal hij dat altijd zeggen. Dat betekent overigens niet dat het plan de prullenbak in gaat. Het is wél duidelijk.
Die duidelijke koers mag dus niet betekenen dat er geen andere manier is maar jij bent degene die uiteindelijk bepaalt waar we heen gaan, zo helder moet je zijn. Zorg er wél voor dat je jouw beslissing kunt uitleggen en dat iedereen aan boord blijft. Het gaat dus om het duidelijk maken van ieders rol en om in te zien dat mensen binnen een bedrijf of relatie complementair zijn. Ook handig voor thuis…
7. Ben integer en echt
Sommige leiders die ik sprak hadden moeite om zichzelf te laten ‘zien’. Hadden moeite om meer te laten zien dan alleen het zakelijke deel van hen. Ben je dan echt? Ben je ook zo wanneer je thuis bent of ben je dan een andere persoon?
Je hoeft niet de allerbeste te zijn en het meeste te weten. Sommigen menen dat ze leidinggevende of CEO zijn geworden omdat ze het slimst van iedereen zijn. Ze denken dan dat er geen inspraak van anderen nodig is wanneer er beslissingen genomen moeten worden. Je mag best wel eens laten merken dat je het even niet weet.
Ten tijde van de Coronacrisis hebben we premier Rutte soms horen zeggen dat hij het ook niet precies wist. Maakte dat van hem een slechtere leider of een echte en integere leider? Twijfelden we aan zijn intentie?
Hoorden we president Trump van Amerika regelmatig en stellig zeggen dat het Corona virus in April, rond pasen, zou verdwijnen door het warmere weer? Maakte dat hem een betere leider, echt en integer? Integriteit zorgt ervoor dat mensen naar je willen luisteren (regel 1 tot en met 6 en 8) en dat je verbinding hebt. Ook handig voor thuis…
8. Geef meer dan dat je neemt
Wanneer je geeft krijg je vreugde terug en dat geeft op zijn beurt weer een goed gevoel. Het gaat daarbij niet om de waarde van de gift. Het gaat om de intentie waarmee je geeft. Een kaartje of bloemetje doen veel meer dan we denken. Verwacht niets terug maar geef omdat je wilt geven. Wat je vooral geeft is tijd en aandacht. je hebt tijd besteed aan het kopen van een kaart van € 1,50. vervolgens heb je tijd en aandacht besteed aan het schrijven van een tekst, naar de brievenbus te lopen en hem op de post te doen. Dié aandacht is waar het om draait. Die maakt je echt (regel 7) en aandacht is het enige waar het om draait, welke relatie dan ook. Ook handig voor thuis…
Ik weet niet of je veel moet of wilt veranderen in jouw aanpak om een nóg betere, hedendaagse, leider te zijn. Alles draait om aandacht die anderen willen en die jij bereid bent om te geven. Millennials hanteren andere waarden in het leven en in tijden van crisis komen die boven drijven.
Nu we midden in een crisis zitten en we door een intelligente lockdown teruggeworpen worden op andere zaken waardoor uiterlijkheden, de buitenkant van wie we zijn, op een tweede plan komt, merk ik dat we anders zijn gaan denken. We kunnen met minder toe, waarderen het werk van bijvoorbeeld docenten en zorgmedewerkers in moeilijke situaties waar we anders zomaar aan voorbij lopen.
Louis van Stralendorff, managing partner Interselling.nl, april 2020